Hoa mai vạn phúc (ngọc bút)

Ngọc bút, hay còn gọi là Lài trâu, mai vạn phúc (Tabernaemontana divaricata), là loài cây bụi thường xanh thuộc họ Apocynaceae, có nguồn gốc từ Ấn Độ và các vùng Đông Nam Á. Cây được yêu thích bởi những bông hoa màu trắng tinh khiết hình chong chóng duyên dáng và hương thơm nhẹ nhàng, thường tỏa rõ hơn vào ban đêm. Cây có sức sống tốt, tương đối dễ trồng và chăm sóc, thường được trồng làm cảnh trong sân vườn hoặc trong chậu.

Đặc điểm nổi bật

• Hoa chong chóng trắng: Hoa có 5 cánh màu trắng muốt, các cánh hơi xoắn nhẹ tạo thành hình giống chong chóng rất đặc trưng. Đường kính hoa khoảng 1.5 – 4 cm (tùy giống đơn hay kép). Tâm hoa có thể có ánh vàng nhẹ.
• Hương thơm về đêm: Hoa tỏa hương thơm dịu nhẹ, thoang thoảng, thường cảm nhận rõ hơn vào buổi tối và ban đêm.
• Nở hoa nhiều đợt: Ở vùng khí hậu ấm áp như Việt Nam, cây có thể cho hoa gần như quanh năm, rộ nhất vào mùa hè – thu.
• Lá xanh bóng: Lá đơn, mọc đối, hình bầu dục hoặc hình mác, màu xanh đậm bóng mượt, chất lá khá dày.
• Nhựa mủ trắng: Toàn thân cây có nhựa mủ màu trắng đục (có thể gây kích ứng da nhẹ).

Công dụng & Vị trí trồng: Ngọc bút là cây cảnh phổ biến cho:

• Trồng thành bụi, viền hoặc điểm nhấn trong sân vườn, công viên.
• Trồng chậu trang trí ban công, sân thượng, hiên nhà.
• Hoa được dùng trong các nghi lễ tôn giáo ở một số nơi, tượng trưng cho sự thuần khiết.

Hướng dẫn trồng & chăm sóc cơ bản

Ưu tiên các loại đất tơi xốp, giàu hữu cơ và thoát nước tốt. Đất hơi chua đến trung tính (pH 5.5 – 6.5) là phù hợp.

• Cây ưa nắng đầy đủ hoặc bóng râm một phần (chịu bóng bán phần). Nơi có đủ nắng (ít nhất 4-6 giờ/ngày) cây sẽ sai hoa hơn. Tuy nhiên, cần tránh nắng trưa hè quá gay gắt có thể làm vàng lá.
• Cây ưa ẩm nhưng cần thoát nước tốt. Tưới nước khi lớp đất mặt khô. Tưới kỹ cho nước thấm đều và chảy ra khỏi đáy chậu. Tránh để đất bị úng nước gây thối rễ, vàng lá. Cây trưởng thành chịu hạn khá tốt.
• Cây ưa khí hậu ấm áp, ẩm ướt (nhiệt độ lý tưởng khoảng 18-30°C). Cây không chịu được lạnh kéo dài (dưới 13°C có thể bị hại).
• Bón phân định kỳ trong mùa sinh trưởng (xuân hè, mùa mưa) khoảng 1 tháng/lần. Sử dụng phân hữu cơ hoai mục hoặc phân NPK cân đối. Có thể tăng cường phân giàu Lân (P) để kích thích ra hoa.
• Cắt tỉa sau mỗi đợt hoa để loại bỏ hoa tàn, cành khô, cành yếu và tạo dáng cho cây. Cây chịu cắt tỉa tốt.

Nhân giống: Phổ biến nhất là bằng giâm cành vào mùa mưa. Chọn cành bánh tẻ khỏe mạnh, dài 10-15cm, cắt bỏ bớt lá gốc, cắm vào giá thể ẩm, thoát nước tốt (như cát pha hoặc xơ dừa). Giữ ẩm và đặt nơi râm mát, cành sẽ ra rễ sau vài tuần đến vài tháng. Gieo hạt cũng có thể thực hiện nhưng hạt hiếm gặp và cây lâu ra hoa hơn.

Độc tính

• Độc tính: Nhựa cây có thể gây kích ứng da, mắt ở người nhạy cảm. Mặc dù không được coi là quá độc, nhưng cần tránh ăn phải và để xa tầm tay trẻ em, thú nuôi.

Hoa mai vạn phúc: Đặc điểm, tác dụng, cách trồng & chăm sóc

Mai vạn phúc hay còn được gọi là ngọc bút, lài trâu, lài tây, trúc...

19
Th12