Những hình khối điêu khắc từ cây xanh – một quả cầu hoàn hảo đặt giữa bãi cỏ, một hàng rào được cắt tỉa vuông vức hay một hình con công đầy ấn tượng – chính là linh hồn của nghệ thuật Topiary. Đây là kỹ thuật tạo hình cây cối đã có từ thời La Mã cổ đại, mang đến vẻ đẹp sang trọng, trang trọng và đầy tính nghệ thuật cho bất kỳ khu vườn nào.
Tuy nhiên, không phải loài cây nào cũng có thể chịu được việc cắt tỉa thường xuyên để tạo nên những tác phẩm sống động đó. Việc lựa chọn đúng giống cây là bước đầu tiên và quan trọng nhất để thành công. Dưới đây là danh sách 11 loài cây lý tưởng đã được kiểm chứng qua thời gian, sẵn sàng để bạn bắt đầu hành trình sáng tạo của mình.
Contents
Các loài cây cảnh có thể chịu được cắt tỉa tạo dáng
Mẹo nhỏ cho người làm vườn:
- Thời điểm cắt tỉa lý tưởng: Tháng 3 – 4 (đầu xuân) hoặc tháng 6 – 8 (mùa hè). Không nên cắt tỉa vào mùa thu vì sẽ làm cây yếu đi trước khi bước vào mùa đông.
- Chọn cây phù hợp: Nên chọn những cây đã hơn 5 năm tuổi, có hệ rễ phát triển tốt và tán lá lớn hơn hình dáng mà bạn dự định tạo ra.
Nhóm 1: Các loài cây thường xanh
Đây là những lựa chọn truyền thống và đáng tin cậy nhất, tạo nên bộ khung vững chắc cho nghệ thuật topiary nhờ tán lá dày đặc và khả năng giữ dáng tuyệt vời.
- Hoàng Dương là “ứng cử viên vàng” cho topiary. Với lá nhỏ, dày đặc và tốc độ phát triển chậm, nó là lựa chọn hàng đầu để tạo ra các đường viền, hàng rào thấp và những hình khối phức tạp đòi hỏi độ chi tiết cao. Hình dáng sau khi cắt của Hoàng dương rất sắc nét và giữ được rất lâu.
Cây hoàng dương: Đặc điểm, tác dụng, cách trồng & chăm sóc
Hoàng dương là một chi thực vật có tên khoa học là Buxus xuất phát...
Th1
- Trắc bách (Thuja) có lẽ là loại cây phổ biến nhất trong các khu vườn hiện đại. Trắc bách rất dễ trồng, chịu lạnh tốt và cực kỳ phù hợp cho những người mới bắt đầu. Nhiều giống thậm chí còn có sẵn dáng hình nón hoặc hình cầu tự nhiên, bạn chỉ cần cắt tỉa nhẹ nhàng để duy trì sự hoàn hảo đó.
- Thanh Tùng (Taxus baccata) là loài cây thường xanh phát triển chậm nhưng có tuổi thọ rất cao. Tán lá dày đặc và mềm mại của nó rất lý tưởng để tạo ra hàng rào hoặc các hình khối điêu khắc. Cây chịu cắt tỉa rất tốt và có thể phục hồi ngay cả khi bị cắt sâu vào cành già. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hầu hết các bộ phận của cây đều có độc tính.
- Bách Xù (uniperus) cực kỳ đa dạng về hình dáng và cứng cáp. Chúng chịu được sương giá, khô hạn và không kén đất. Nhờ khả năng dễ dàng tạo hình, bách xù thường được sử dụng để tạo ra các topiary nhiều tầng, trang trí đồi An-pơ hoặc làm hàng rào và đường viền.
Nhóm 2: Cây có điểm nhấn màu sắc và hình dáng
Nếu bạn muốn tác phẩm của mình không chỉ có màu xanh, những loài cây này sẽ mang đến sự đa dạng về màu sắc lá và hoa.
- Hoàng liên gai (Berberis) rất phù hợp để tạo hình cầu hoặc hình khối lập phương nhờ khả năng phân nhánh mạnh mẽ. Điểm cộng lớn nhất là màu sắc lá rực rỡ và thay đổi trong suốt mùa, từ xanh, vàng chanh đến đỏ hoặc tím, làm cho tác phẩm của bạn không bao giờ nhàm chán.
- Sơn tra cảnh (Cotoneaster) là loài cây bụi trang trí tuyệt vời, giữ được vẻ đẹp quanh năm với hoa trắng hoặc hồng vào mùa hè, và quả đỏ hoặc đen vào mùa thu đông. Tốc độ phát triển vừa phải của nó giúp cây giữ dáng được lâu sau khi cắt.
- Tú cầu (Spiraea) là loài cây bụi ít đòi hỏi chăm sóc, sinh trưởng nhanh, ra hoa dài ngày và chịu cắt tỉa rất tốt. Để tạo topiary, bạn nên chọn các giống có dáng mọc thẳng hoặc hình cầu tự nhiên, chỉ cần một vài đường cắt là bạn đã có một khối hình với đường nét rõ ràng.
Cẩm tú cầu: Đặc điểm, các loài chính, trồng & chăm sóc
Hoa cẩm tú cầu không thơm như hoa nhài, cũng không lộng lẫy như mẫu...
Th10
- Cửu Bì (Physocarpus) là lựa chọn hoàn hảo nếu bạn muốn thử sức lần đầu. Loài cây cứng cáp và có sức sống mãnh liệt này sẽ phục hồi rất nhanh ngay cả khi bạn có lỡ tay cắt sai. Sự đa dạng về màu sắc lá của cây (vàng, đỏ) cũng sẽ mang lại những kết quả đầy thú vị.
Nhóm 3: Nhóm cây độc đáo và sáng tạo
Đây là những lựa chọn dành cho những ý tưởng táo bạo hơn, từ việc bện thân cây cho đến việc tạo hình trên các khung có sẵn.
- Liễu (Salix) chịu cắt tỉa rất tốt và phát triển cành lá mới cực nhanh. Điều này cho phép các nghệ nhân sân vườn thỏa sức thử nghiệm. Người ta có thể bện các thân liễu lại với nhau khi chúng còn non để tạo ra các cổng vòm, lều hoặc các thân cây hình “bím tóc” độc đáo.
Cây liễu rủ: Đặc điểm, tác dụng, cách trồng & chăm sóc
Loài liễu mà chúng tôi muốn giới thiệu là loài liễu rủ có tên khoa...
Th12
- Vân Sam, Tùng (Picea) thường có dáng hình nón tự nhiên. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tạo hình cho chúng thành dạng nhiều tầng hoặc hình cầu trên một thân thẳng để tạo sự khác biệt. Các giống lùn đặc biệt phù hợp cho mục đích này vì chúng dễ quản lý chiều cao hơn.
- Thường Xuân (Hedera helix) là giải pháp thông minh cho người mới bắt đầu muốn tạo ra những hình thù phức tạp. Thay vì cắt tỉa một cây bụi, bạn có thể mua một khung lưới thép có hình dáng mong muốn (con vật, trái tim…). Trồng Thường xuân bên trong và uốn các cành của nó bám theo khung. Chẳng bao lâu, các cành lá sẽ che phủ toàn bộ và bạn sẽ có một tác phẩm điêu khắc xanh tuyệt đẹp.
Cây dây thường xuân: Đặc điểm, tác dụng, trồng & chăm sóc
Cây thường xuân (tên khoa học Hedera helix) là loài dây leo thường xanh kinh...
Th5
Việc tạo ra một tác phẩm nghệ thuật cây cảnh cắt tỉa (topiary) đòi hỏi sự kiên nhẫn và một chút tầm nhìn, nhưng thành quả nhận được – một điểm nhấn độc đáo và sống động cho khu vườn – thì hoàn toàn xứng đáng. Hãy bắt đầu với những loài cây dễ tính như hoàng dương hay trắc bách, và bạn sẽ thấy nghệ thuật làm vườn này không hề đáng sợ như bạn tưởng.
