Mặc dù cây xanh làm cho ngôi nhà trông đẹp, râm mát và nhiều màu sắc nhưng nếu nhà nào có nuôi thú cưng và có trẻ nhỏ thì nên chọn cây để làm vườn và trồng chúng một cách cẩn thận bởi vì có khá nhiều loài cây có độc, có thể gây nguy hiểm cho vật nuôi như chó và mèo. Trong bài viết này, Cây cảnh NTT đã tổng hợp các loài cây cảnh & hoa được trồng phổ biến nhưng lại có độc để bạn tham khảo và cân nhắc có nên trồng trong sân vườn nhà mình hay không nhé!
Contents
I. Các loài thuộc họ thực vật sau đều có độc
- Họ Agavaceae (Thùa) gồm những cây có lá và thân đẹp. Lá có chứa canxi oxalat gây kích ứng miệng và cổ họng nếu ăn phải.
- Họ Amaryllidaceae (Loa kèn đỏ), có chứa các alcaloid độc hại như lycorine, crinamine, crididine, narciclasine… được tìm thấy ở phần đầu của cây, nếu nuốt phải sẽ kích thích hệ thần kinh trung ương, kích thích niêm mạc dạ dày gây ra các triệu chứng buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy.
- Họ Apocynaceae (La bố ma): Họ thực vật này có chứa glycosid có tác dụng kích thích tim đập nhanh và không đều, trẻ em thường ăn quả hoặc hoa của những cây độc này vì chúng có màu sắc đẹp. Nếu ăn phải sẽ gây kích ứng niêm mạc miệng và dạ dày, gây nôn mửa, tiêu chảy, nhức đầu và đau dạ dày. Các triệu chứng có thể kéo dài đến 2-3 tuần. Các loài điển hình là sứ Thái, huỳnh anh, trúc đào, hoa sữa.
- Họ Araceae (Ráy), chất độc là canxi oxalat nếu chạm vào sẽ gây viêm da còn nếu ăn vào sẽ khiến miệng lưỡi sưng tấy, đôi khi có thể nôn mửa. Các loài điển hình là minh ti sóng, caladium, môn trường sinh, trầu bà lá xẻ.
- Họ Begoniaceae (Thu hải đường) chứa độc tố là canxi oxalat.
- Họ Euphorbiaceae (Đại kích) là những loại thực vật có chứa mủ trắng, độc tố thuộc nhóm phorbol, nếu chạm vào sẽ gây ngứa, viêm da còn nếu ăn vào sẽ gây buồn nôn và tiêu chảy nghiêm trọng. Các loài điển hình là xương rồng.
- Họ Liliaceae (Loa kèn): Hạt và thân rễ có chứa cochicine, tác dụng gây buồn nôn, tiêu chảy ra nước, cơ bắp yếu và hệ thần kinh trung ương bị tê liệt dẫn đến tử vong.
- Họ Meliaceae (Xoan): Hạt dầu chứa chất độc (meliatoxin) ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, có thể gây co giật, cơ bắp căng và co thắt, suy hô hấp.
- Họ Verbenaceae (Cỏ roi ngựa): Quả có chứa saponin nếu ăn vào sẽ gây kích ứng dạ dày, khiến tế bào máu bị phá vỡ. Một số loài chứa độc tố thuộc nhóm triterpene nếu ăn vào sẽ gây mệt mỏi, chóng mặt, nôn mửa, giãn đồng tử, tím tái, tiêu chảy, bất tỉnh thậm chí tử vong.
II. Các loài cây cảnh & hoa có độc được trồng phổ biến
1. Dieffenbachia
Mọi bộ phận của loài cây này đều chứa chất độc gọi là canxi oxalat, đạm và một số enzym có khả năng tiêu hoá đạm. Nếu da tiếp xúc với nhựa sẽ bị mẩn đỏ và ngứa, nếu vô tình ăn phải sẽ gây kích ứng đường tiêu hóa, đau rát ở miệng, cổ họng. Ngoài ra còn có các chất như protein Protoanemomine và một loại enzyme Dumbain khiến miệng, lưỡi và cổ họng sưng lên và biến thành mụn nước trong suốt.
2. Hoa loa kèn
Tên khoa học Lilium, là một chi thực vật có hoa có nguồn gốc từ Trung Á gồm có nhiều loài có hoa rất đẹp, nhưng hạt và thân rễ chứa đầy chất độc chết người nếu vô tình nuốt phải, nó có thể gây buồn nôn, tiêu chảy, phân có máu, tổn thương thận và yếu cơ.
3. Narcissus Poeticus
Là một loài thực vật có hoa có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải. Thân cây thẳng đứng và cao khoảng 15 – 50cm, hoa trắng hình chiếc loa kèn. Nó có độc tính cực cao đối với chó mèo nếu vô tình ăn phải, có thể gây nôn mửa, co giật và ngừng tim.
4. Chi cẩm tú cầu (Hydrangea)
Gồm các loại cây có nguồn gốc từ Đông Á, Bắc Mỹ và Nam Mỹ. Chất độc trong hoa cẩm tú cầu là chất độc thuộc loại Cyanogenic Glycosides có trong mọi bộ phận bao gồm cả hoa, lá và rễ, trong đó có độc tố xyanua nếu vô tình nuốt phải sẽ gây ra các triệu chứng xanh xao, vàng da, buồn nôn, mất ý thức, khó thở và đau tim.
5. Cây trúc đào
Tên khoa học Nerium oleander, là một loài thực vật có hoa có nguồn gốc từ vùng Địa Trung Hải và Trung Đông. Nó có chứa chất độc trong nhựa với độc tính cao, nếu vô tình nuốt phải, nó có thể gây đau đầu, nhịp tim chậm, suy cơ tim hoặc ngừng tim. Chất độc với lượng vừa đủ có thể hạ gục một con bò nặng 680kg.
6. Đỗ quyên lá nhọn
Tên khoa học Rhododendron moulmeinene, là loài thực vật có hoa có nguồn gốc từ miền nam Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Lào và Việt Nam. Hoa có chứa khá nhiều độc tố và nếu nuốt phải có thể gây bỏng môi, buồn nôn, nhịp tim nhanh, đau dạ dày, tê liệt, bất tỉnh hoặc tử vong.
7. Philodendron
Hầu hết được gọi là trầu bà như trầu bà thanh xuân, trầu bà lá xẻ, trầu bà lụa… đều là những loại cây kiểng lá được ưa chuộng nhất nhưng loại cây này có chứa canxi oxalate, nếu thú cưng ăn phải sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Các triệu chứng bao gồm chảy nước dãi, sưng lưỡi, nôn mửa, khó thở và khó nuốt.
8. Caladium
Loài này có chứa đầy chất độc chết người, nó được xếp hạng thứ 4 trong số những loài thực vật độc nhất, nếu chó mèo vô tình cắn phải lá có thể gây ra các vấn đề về hô hấp.
9. Vạn tuế
Là loại cây có độc ở mọi bộ phận trên cây, tỷ lệ gây nguy hiểm đến tính mạng lên tới 50 – 75%, các triệu chứng ban đầu xuất hiện là khiến chó, mèo đi đại tiện phân đen, cơ quan nội tạng bị bầm tím, suy gan.
10. Nha đam
Bên trong là lớp gel trong suốt có thể dùng để chữa bỏng và nhiều công dụng khác hóa ra nó lại độc hại cho chó và mèo, nếu vô tình cắn phải sẽ gây tiêu chảy, mệt mỏi, nôn mửa, chán ăn, toàn thân run rẩy.
11. Amaryllis
Hay còn gọi là loa kèn đỏ, bông hoa khá giống với hoa loa kèn. Các bộ phận của cây, nhất là đầu thân có thể gây độc cho chó và mèo, triệu chứng là buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, toàn thân run rẩy, chán ăn, tiết nước bọt bất thường.
12. Hoa linh lan
Hay còn gọi là hoa huệ thung lũng, đây là một loài hoa nguy hiểm chứa chất độc Convallatoxin ở mọi bộ phận với hàm lượng rất cao, nếu bạn vô tình nuốt phải chỉ một chút cũng có thể gây buồn nôn, đau bụng , đau đầu và huyết áp thấp. Nó được xếp là một trong 10 loài hoa nguy hiểm nhất thế giới.
13. Hồng môn
Nếu vô tình bị cắn hoặc ăn phải các bộ phận của cây sẽ làm cho giọng nói của bạn bị khàn, dính phải nhựa sẽ khiến vùng da ở đó bị ngứa, đau rát sưng hoặc viêm da lên thành mụn nước.
14. Hoa ngũ sắc chứa độc tố lanthadine A và lanthadine B, gây mệt mỏi.
15. Kim tiền
Tất cả các bộ phận của cây đều chứa nhựa trong suốt và canxi oxalate, có thể gây kích ứng cho da, nuốt phải sẽ gây kích ứng niêm mạc miệng, họng. Đã có báo cáo trường hợp trẻ em vô tình ăn phải lá, sau đó có cảm giác nóng rát ở cổ họng, run rẩy và co giật.
16. Đa búp đỏ: Chất độc của đa búp đỏ nằm ở lớp mủ trắng, tiếp xúc với da có thể gây phát ban và nuốt phải có thể gây kích ứng niêm mạc miệng, cổ họng, sưng lưỡi, khó thở và nôn mửa.
17. Trầu bà vàng chứa canxi oxalat ở dạng tinh thể có hình kim, nếu vô tình ăn phải sẽ có hiện tượng bỏng nặng, tiết nước bọt quá nhiều, nôn mửa và khó nuốt thức ăn.
18. Xương rắn: Tất cả các bộ phận của cây này đều độc gây kích ứng ở miệng và dạ dày. Các triệu chứng bao gồm sưng mắt, sưng miệng, đau dạ dày, buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy, tạo ra sự biến đổi tế bào lympho bởi EBV và thúc đẩy sự phát triển của các khối u do virus hoặc các chất gây ung thư hóa học gây ra.
19. Ráy tai voi: Lá và thân có độc gây tiêu chảy, buồn nôn, sưng miệng và cổ họng.
20. Đuôi chồn: Có độc với vật nuôi, sẽ gây nôn mửa, tiêu chảy, đau dạ dày nếu ăn phải.
21. Nam thiên trúc: Toàn cây đều có độc, chủ yếu chứa dirocarine, diodhoside… Nếu vô tình ăn phải sẽ gây cảm giác hưng phấn, mạch tim nhanh rồi chậm không đều, tụt huyết áp, co thắt cơ, liệt hô hấp, hôn mê…